विवाह एक सामाजिक बन्धन हो जहाँ वरवधू तथा उनीहरूका परिवार आ-आफ्नो सामाजिक संस्कारद्वारा एक हुन्छन् । विवाहअघि केटा तथा केटीका घरपरिवारले कुरा छिनेपछि एक-अर्कालाईर् राम्रोसँग चिन्नु आवश्यक छ । भावी जीवनसाथीका बारेमा जानेपछि जीवन चलाउन सजिलो हुन्छ । वैवाहिक सम्बन्धमा माधुर्य कायम राख्न एक-अर्काका इच्छा, चाहना तथा भावना बुभmनुका साथै त्यसको कदर पनि गर्नुपर्छ । वैवाहिक सम्बन्धमा एकमा भएको कमी अर्कोले पूरा गर्छ भन्ने विश्वास हुन्छ । त्यसैले विवाहअघि वर-वधूले कम्तीमा पनि एक-अर्काका सामान्य कुराको जानकारी राख्नुपर्छ ।
वैवाहिक जीवन असफल हुनुको कारण विवाहअघि एक-अर्कासँग खुलेर कुरा नहुनु पनि हो । त्यसैले विवाहअघि आवश्यक कुरामा खुलस्त हुनु आवश्यक छ ।
व्यक्तिगत सरसफाइः भावी जीवनसाथीले सरसफाइमा कति ध्यान पुर्याउँछ, कोठा कति सफा राख्छ, भान्साको सरसफाइमा कति सहयोग गर्छ आदि कुरा जान्नु आवश्यक हुन्छ । यो कुरा हेर्दा सानो लागे पनि पछि यसले ठूलो समस्या निम्त्याउन सक्छ । त्यसैले विवाहअघि नै यो कुरा गर्नु राम्रो हुन्छ ।
जीवन जिउने शैलीः आफ्नो भावी साथीको जीवन शैलीका सम्बन्धमा जानिराख्नुपर्छ । उसका साथी के-कस्ता छन् ? पैसा कति खर्च गर्छ ? रिसाउने बानी ? घर परिवारप्रतिको दायित्व आदि कुरामा ध्यान दिनुपर्छ । खाली समय बिताएर समय खेर फाल्ने कुराले पनि मानिसको व्यक्तित्व झल्काउँछ ।
भावना अभिव्यक्त गर्ने तरिकाः मानिसहरूको स्वभाव फरक-फरक हुन्छ । सोहीअनुरूप उनीहरूको बानी हुन्छ । भावना साट्ने तरिकामा पनि यसै अनुसार फरक हुन्छ । कसैले सजिलै आफ्नो भावना व्यक्त गर्छन् भने कसैलाईर् आफ्नो मनको कुरा भन्न कठिनाइ हुन्छ । कुनै मानिसले उपहारका माध्यमबाट आफ्ना भावना व्यक्त गर्छन् । भावना व्यक्त गर्ने तरिका जस्तो भए पनि एक-अर्कालाईर् बोली वा व्यवहारद्वारा मायाको आभास दिन सक्नुपर्छ ।
छोराछोरीः विवाहअघि बालबालिकाप्रति जीवनसाथीको धारणा कस्तो छ बुझ्नुपर्छ । के-कति छोराछोरी जन्माउने ? उनीहरूको पालपोषण कसरी गर्ने ? आदि थुप्रै विषयमा पहिले नै कुरा गर्दा राम्रो हुन्छ । यसले गर्दा भविष्य सुनिश्चित हुन्छ ।
पारिवारिक सम्बन्धः भावी जीवनसाथीको परिवार कस्तो छ ? घरमा कति जना छन् ? ऊ परिवारमा कत्तिको घुलमिल गर्छ ? परिवारको दायित्व लिन इच्छुक छ-छैन ? उसको परिवारका सदस्यसँग कस्तो सम्बन्ध छ ? परिवारका सदस्य कस्ता छन् ? आदि जानिराख्नुपर्छ । यसले गर्दा भावी जीवनसाथीको परिवारका बारेमा थाहा हुन्छ । साथै विवाह भएर नयाँ घर जाँदा परिवारका सदस्यसँग घुलमिल हुन कठिनाइ हुँदैन ।
कठिन समयको सामना कसरी गर्ने ? वैवाहिक सम्बन्ध स्थिर हुन्छ भन्ने छैन । त्यहाँ विभिन्न खालका मनमुटाव हुन्छन् । दैनिक गरिने काम तथा थकानले जीवनमा केही खटपट ल्याउँछ । यसलाईर् कसरी समाधान गर्ने भन्ने पहिले नै सोच्नुपर्छ ।
धार्मिक तथा सामाजिक विश्वासः धार्मिक तथा सामाजिक विश्वास कतिपय मानिसको जिउने आधार हुन्छ । उनीहरू आफ्नो जीवन धर्म र समाजले तोकेको नियमअनरूप चलाउन रुचाउँछन् । यो कुरालाईर् ध्यानमा राखेर भविष्यको जीवनसाथीको धार्मिक तथा सामाजिक विचार कस्तो छ बुझ्नुपर्छ । किनभने यो कुराले पनि मानिसको जीवनमा ठूलो असर पार्छ ।
वैवाहिक जीवनको अपेक्षाः वैवाहिक जीवनमा धेरै खालका अपेक्षा हुन्छन् । कहिलेकाहीँ वैवाहिक सम्बन्ध आफूले सोचेभन्दा विपरीत दिशातर्फ जान सक्छ । यसका लागि विवाहअघि दुवै जना एक-अर्काप्रतिको अपेक्षाका बारेमा खुलस्त हुनुपर्छ । केटालाईर् उसकी दुलही घर तथा चुल्होचौका सम्हालेर मात्र बसोस् भन्ने सोच छ अथवा उसले गर्दै आएको काम गर्न सक्छे ? यस विषयमा विवाहअघि नै जान्नुपर्छ । साथै विवाहपछि केटीले समय-समयमा कुनै उपहारको अपेक्षा राख्छे कि राख्दिन ? उसको जीवनसाथीले यस विषयमा के सोच्छ ? शारीरिक सम्पर्क ? एक-अर्काप्रति आदर वा सम्मान ? आदि विषयमा विवाहअघि नै जान्नुपर्छ ।
जीवनको उद्देश्यः यो सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा हो । विवाहअघि एक-अर्काको जीवनको उद्देश्य जान्नुपर्छ । विवाहका १०-२० वर्षपछि आफूलाईर् कहाँ देख्छन् ? कहाँ बस्ने ? बाहिर जाने कुनै उद्देश्य छ कि छैन ? यी सबै कुरा विवाहअघि जानिराखे पछिको सुनौलो जीवनको कल्पना गर्न सकिन्छ ।
यी विषयबाहेक पनि विवाहअघि जान्नुपर्ने थुप्रै स-साना कुरा छन् । उदाहरणका लागि आफ्नो भावी जीवनसाथीको मन पर्ने-नपर्ने खाना, चलचित्र, उसलाईर् के कुराले रिस उठाउँछ ? उसलाईर् तपाईंको मन नपर्ने बानी ? उसका बारेमा तपाइर्ं के सोच्नुहुन्छ ? उसको सबैभन्दा बलियो पक्ष ? सबैभन्दा ठूलो कमजोरी आदि कुरामा जानकारी राख्नुपर्छ । त्यसैगरी उसलाईर् के कुराले खुसी दिन्छ ? उसको जीवनको सबैभन्दा रमाइलो क्षण आदि कुरा बुझ्नुपर्छ । यी सबै कुरा ध्यानमा राखेर विवाहअघि एक-अर्कालाईर् चिन्न सके जीवन सोचेअनुरूप हुन सक्छ ।
विवाहअघि जानौं एक अर्कामा बारेमा
